ΔΕΠΥ: Ποια είναι τα σημάδια σε μαθητές και μαθήτριες

Η Διαταραχή Ελλειματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) είναι μια νευροαναπτυξιακή διαταραχή που επηρεάζει τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες. Χαρακτηρίζεται από επίμονα πρότυπα απροσεξίας, παρορμητικότητας και υπερκινητικότητας και επηρεάζει εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως.

Ωστόσο, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η ΔΕΠΥ δεν παρουσιάζεται ομοιόμορφα σε όλα τα άτομα. Μπορεί να υπάρχουν σημαντικές διακυμάνσεις, ενώ το φύλο παίζει σημαντικό ρόλο στον τρόπο εκδήλωσης των συμπτωμάτων. Αυτή η ανάρτηση διερευνά τις διαφορές στα συμπτώματα της ΔΕΠΥ μεταξύ αγοριών και κοριτσιών.

Υπάρχουν τρεις τύποι ΔΕΠΥ:

-Με υπερδραστήρια και παρορμητική συμπεριφορά

-Με έλλειψη προσοχής

-Με συνδυασμό όλων των παραπάνω

Κάθε τύπος έχει ορισμένα σχετικά συμπτώματα, και για να λάβει διάγνωση ένα παιδί χρειάζεται να εμφανίζει τουλάχιστον 6 συμπτώματα του ανάλογου τύπου (συνεπώς 12 σε περιπτώσεις συνδυασμού συμπεριφορών). Αυτά είναι μερικά από τα πιο κοινά συμπτώματα του κάθε τύπου.

Συμπτώματα υπερδραστήριας και παρορμητικής συμπεριφοράς σε παιδιά:

-Δυσκολία να μένει ήσυχο ή να συμμετέχει σε “καθιστές” δραστηριότητες

-Υπερβολική ομιλία

-Νευρικότητα και απότομες κινήσεις

-Σηκώνεται από τη θέση του ενώ πρέπει να μείνει καθισμένο

-Μιλάει όταν δεν είναι η σειρά του και συμπληρώνει αυτά που λένε συμμαθητές του

-Έχετε ακούσει περιγραφές ότι το παιδί είναι σαν να δουλεύει με “μηχανή”

-Διακόπτει τις ομιλίες και τις δραστηριότητες άλλων ανθρώπων

-Τρέχει ή σκαρφαλώνει σε ακατάλληλες στιγμές

Συμπτώματα ελλιπούς προσοχής σε παιδιά:

-Εύκολη απόσπαση προσοχής από εξωτερικούς παράγοντες

-Ξεχνά εύκολα τις καθημερινές δραστηριότητες

-Σκέφτεται άσχετα πράγματα συχνά

-Χάνει συχνά τα πράγματά του

-Δυσκολεύεται να ακολουθήσει οδηγίες ή χάνει συχνά σημαντικές πληροφορίες

-Κάνει απροσεξίες στο σχολείο, στα μαθήματα ή στα ομαδικά αθλήματα

-Αποφεύγει όσο μπορεί να κάνει τα μαθήματά του και τις δουλειές του

-Δυσκολία στην οργάνωση

-Δυσκολία στη συγκέντρωση σε μια δουλειά μέχρι να την ολοκληρώσει.

• Συμπτώματα ΔΕΠΥ στα αγόρια

Τα αγόρια συχνά συνδέονται στερεοτυπικά με τη ΔΕΠΥ, κυρίως λόγω της τάσης τους να εμφανίζουν πιο εμφανή συμπτώματα. Είναι πιο πιθανό να διαγνωστούν με τον κατεξοχήν υπερκινητικό-παρορμητικό ή συνδυασμένο τύπο ΔΕΠΥ. Τα συμπτώματα που συνήθως παρατηρούνται στα αγόρια περιλαμβάνουν:

Ανησυχία και υπερκινητικότητα: Τα αγόρια συχνά εμφανίζουν σωματικά σημάδια υπερκινητικότητας, όπως το τρέξιμο, η νευρικότητα ή το πρόβλημα να κάθονται ακίνητα.

Παρορμητικότητα: Τα αγόρια με ΔΕΠΥ μπορεί να ενεργούν χωρίς να σκέφτονται, οδηγώντας σε παρορμητικές συμπεριφορές, όπως το να διακόπτουν τους άλλους, να δυσκολεύονται να περιμένουν τη σειρά τους και να συμπεριφέρονται εκτός εαυτού.

Δυσκολία συγκέντρωσης: Αν και λιγότερο αναγνωρισμένα, τα αγόρια μπορεί επίσης να αγωνίζονται με απροσεξία. Μπορεί να δυσκολεύονται να παραμείνουν στο έργο τους, να χάνουν εύκολα την αίσθηση των πραγμάτων τους και να φαίνονται ξεχασιάρηδες.

Οι κοινωνικές προσδοκίες και οι προκαταλήψεις μπορούν να επηρεάσουν την αναγνώριση και τη διάγνωση της ΔΕΠΥ στα αγόρια. Τα αγόρια αναμένεται συχνά να είναι ενεργητικά και δραστήρια, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει την παράβλεψη ή την απόρριψη των υπερκινητικών και παρορμητικών συμπτωμάτων ως τυπική “αγορίστικη συμπεριφορά”.

• Συμπτώματα ΔΕΠΥ στα κορίτσια

Η ΔΕΠΥ στα κορίτσια συχνά δεν αναγνωρίζεται επειδή τα συμπτώματά τους τείνουν να είναι λιγότερο εμφανή από εκείνα των αγοριών. Τα κορίτσια είναι πιο πιθανό να διαγνωστούν με τον κυρίως απρόσεκτο τύπο της ΔΕΠΥ. Τα συμπτώματά τους συχνά περιλαμβάνουν:

Απροσεξία: Τα κορίτσια με ΔΕΠΥ συχνά δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν, αλλά αυτό μπορεί να εκληφθεί λανθασμένα ως ονειροπόληση ή έλλειψη ενδιαφέροντος.

Αποδιοργάνωση: Τα κορίτσια μπορεί να δυσκολεύονται με την οργάνωση, συχνά τοποθετούν λάθος αντικείμενα ή δυσκολεύονται να παρακολουθήσουν τις εργασίες.

Δυσκολία με την αυτορρύθμιση: Η συναισθηματική δυσλειτουργία, συμπεριλαμβανομένων των έντονων συναισθηματικών αντιδράσεων ή των εναλλαγών της διάθεσης, μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα της ΔΕΠΥ στα κορίτσια.

Οι κοινωνικές προκαταλήψεις μπορεί επίσης να επηρεάσουν την αναγνώριση της ΔΕΠΥ στα κορίτσια. Τα κορίτσια αναμένεται συχνά να είναι ήρεμα, ήσυχα και προσεκτικά, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει στο να παραβλέπουν τα συμπτώματα της ΔΕΠΥ ή να τα μπερδεύουν με άλλα ζητήματα, όπως το άγχος ή οι διαταραχές της διάθεσης.